همزمان با دیدار ترامپ و الشرع، واشینگتن اجرای «تحریمهای سزار» علیه سوریه را متوقف کرد
دونالد ترامپ از احمد الشرع، رییسجمهوری سوریه در دوره انتقال قدرت، در کاخ سفید استقبال کرد. همزمان وزارت خزانهداری آمریکا اعلام کرد اجرای تحریمهای «قانون سزار» علیه سوریه را برای ۱۸۰ روز به حالت تعلیق درآمده؛ اما این تعلیق شامل معاملات مرتبط با روسیه و جمهوری اسلامی نمیشود.
خبرگزاری رویترز دوشنبه ۱۹ آبان از سفر الشرع به عنوان نخستین سفر یک رییسجمهوری سوریه به واشینگتن یاد کرد. این دیدار برخلاف عرف معمول کاخ سفید بهصورت زنده پخش نشد.
این دیدار، نماد چرخشی چشمگیر در سیاست خاورمیانهای واشینگتن و نشانه تلاش دو کشور برای عادیسازی روابط پس از ۱۴ سال جنگ داخلی سوریه است.
همچنین برخلاف مراسمهای معمول برای رهبران خارجی، الشرع از ورودی فرعی کاخ سفید وارد شد و از مقابل دوربین خبرنگاران عبور نکرد.
به گفته مقامهای آمریکایی، گفتوگوهای دو رهبر بر امنیت منطقه و همکاری در مبارزه با داعش متمرکز بوده است.
ترامپ پیش از دیدار با الشرع گفت: «فکر میکنم او کار بسیار خوبی انجام داده است. او در منطقهای دشوار قرار دارد و مردی سرسخت است اما من با او بسیار خوب کنار آمدهام.»
واشینگتن قصد دارد با حمایت از دولت جدید دمشق، انتقال سیاسی قدرت را در سوریه تثبیت کند.
منابع آگاه به رویترز گفتند که آمریکا در حال میانجیگری برای توافق امنیتی میان سوریه و اسرائیل است و همزمان برنامه استقرار نیروهای آمریکایی را در یکی از پایگاههای هوایی دمشق بررسی میکند.
سوریه نیز قرار است به ائتلاف بینالمللی ضد داعش بپیوندد. اقدامی که احتمالا در همین دیدار رسمی اعلام میشود.
همزمان شبکه انتیوی (NTV) ترکیه خبر داد که هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، همزمان با دیدار الشرع و ترامپ، در کاخ سفید حضور داشت.
چند ساعت پیش از دیدار ترامپ و الشرع، مقامهای امنیتی سوری از خنثی شدن دو طرح جداگانه داعش برای ترور رییسجمهوری موقت سوریه در ماههای گذشته خبر دادند.
وزارت کشور سوریه نیز طی روزهای اخیر عملیاتی سراسری برای بازداشت اعضای این گروه در سراسر کشور انجام داده و بیش از ۷۰ مظنون را دستگیر کرده است.
الشرع ۴۳ ساله، سال گذشته پس از حمله سریع نیروهای اسلامگرا از شمال غرب سوریه و سرنگونی حکومت بشار اسد در هشت دسامبر، قدرت را در دست گرفت.
از آن زمان، سوریه بهسرعت مسیر خود را از ائتلاف با جمهوری اسلامی و روسیه به سمت همکاری با ترکیه، کشورهای خلیج فارس و اکنون ایالات متحده تغییر داده است.
لغو موقت تحریمهای سزار
وزارت خزانهداری آمریکا دوشنبه در بیانیهای اعلام کرد ترامپ در فرمانی اجرایی مبنی بر تعلیق تحریمهای سوریه، به نهادهای دولتی دستور میدهد اقداماتی برای تسهیل بازگشت بخش خصوصی آمریکا و شرکای خارجی به همکاری اقتصادی با دمشق انجام دهند.
با وجود این، تحریمها علیه اسد، نزدیکان او، ناقضان حقوق بشر، قاچاقچیان ماده مخدر کاپتاگون، افرادی که در برنامههای گذشته تولید یا انتقال سلاحهای کشتار جمعی سوریه نقش داشتند و گروههای وابسته به داعش و القاعده، همچنان پابرجاست.
این بیانیه تاکید کرد که جمهوری اسلامی و متحدانش نیز مشمول استثنا از تحریمها نخواهند بود و هرگونه معامله با نهادهای ایرانی یا مرتبط با تهران، همچنان تحت تحریم باقی میماند.
قانون سزار مجموعهای از تحریمهای سختگیرانه است که در سال ۲۰۲۰ تصویب شد و هدف آن اعمال فشار اقتصادی بر حکومت اسد بهدلیل «جنایتهای جنگی و نقض گسترده حقوق بشر» عنوان شد.
با وجود این، لغو کامل قانون تحریمهای سزار (Caesar Sanctions Act) نیازمند رای کنگره است.
الشرع در دیدار خود از واشینگتن قصد دارد از قانونگذاران آمریکایی بخواهد برای لغو این تحریمها اقدام کنند تا سرمایهگذاری بینالمللی در بازسازی سوریه آغاز شود.
برآورد بانک جهانی نشان میدهد بازسازی سوریه پس از ۱۴ سال جنگ، بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.
دیدار در ریاض، دیدار در واشینگتن
ترامپ و الشرع نخستین بار شش ماه پیش در عربستان سعودی دیدار کردند؛ زمانی که رییسجمهوری آمریکا از طرح خود برای لغو تحریمهای سوریه خبر داد.
هفته گذشته نیز واشینگتن اعلام کرد الشرع دیگر در فهرست «تروریستهای جهانی تحت تعقیب ویژه» قرار ندارد.
مسیر سیاسی الشرع مانند کشورش دگرگونی چشمگیری داشته است. او که در سالهای اولیه دهه ۲۰۰۰ به شبکه القاعده در عراق پیوسته بود، چندین سال را در زندانهای آمریکا گذراند و سپس به سوریه بازگشت تا علیه حکومت اسد بجنگد.
ایالات متحده در سال ۲۰۱۳ او را بهدلیل ارتباط با القاعده در «فهرست تروریستها» قرار داد.
او پس از اعلام جدایی از این گروه در سال ۲۰۱۶، نفوذ خود را در شمال غرب سوریه تثبیت کرد.
در دسامبر سال گذشته، واشینگتن جایزه ۱۰ میلیون دلاری برای دستگیری ابومحمد الجولانی (که اکنون بهنام احمد الشرع شناخته میشود) را لغو کرد و شورای امنیت سازمان ملل نیز پیش از این «تحریمهای مرتبط با تروریسم» علیه او و انس خطاب، وزیر کشورش را لغو کرد.
فیراس مقصاد، مدیر بخش خاورمیانه و شمال آفریقا در گروه اوراسیا مستقر در نیویورک، گفت: «دیدار الشرع از واشینگتن نماد تغییری تاریخی است؛ سوریه از یک متحد تهران به عضوی از اردوگاه تحت رهبری آمریکا تبدیل شده و الشرع از یک تروریست تحت تعقیب به شریکی در مبارزه با تروریسم بدل شده است.»
او افزود: «البته خطرهای زیادی در این مسیر وجود دارد و نگرانیها درباره حقوق اقلیتها و آزادیهای فردی پابرجاست، اما این دیدار تاریخی میتواند نشانهای از آغاز مسیری تازه برای سوریه باشد.»